Dlaczego molibden jest niezbędnym składnikiem odżywczym

Być może nie słyszałeś o śladowych ilościach molibdenu, ale jest to niezbędne dla twojego zdrowia.

Chociaż twoje ciało potrzebuje tylko niewielkich ilości, jest kluczowym składnikiem wielu ważnych funkcji. Bez tego w twoim ciele gromadzą się śmiercionośne siarczyny i toksyny.

Molibden jest szeroko dostępny w diecie, ale suplementy są nadal popularne. Podobnie jak w przypadku wielu suplementów, wysokie dawki mogą być problematyczne.

Ten artykuł zawiera wszystko, co musisz wiedzieć o tym mało znanym minerale.

ReklamaReklama

Co to jest molibden?

Molibden jest niezbędnym minerałem w organizmie, podobnie jak żelazo i magnez.

Jest obecny w glebie i przenosi się do diety, gdy spożywa się rośliny, a także zwierzęta żywiące się tymi roślinami.

Niewiele jest danych na temat określonej zawartości molibdenu w niektórych środkach spożywczych, ponieważ zależy to od zawartości gleby.

Chociaż kwoty różnią się, najbogatszymi źródłami są zazwyczaj fasola, soczewica, ziarna i mięso narządów, szczególnie wątroba i nerki. Gorsze źródła obejmują inne produkty pochodzenia zwierzęcego, owoce i wiele warzyw (1).

Badania wykazały, że organizm nie wchłania go dobrze z niektórych produktów spożywczych, w szczególności z produktów sojowych. Jednak nie jest to uważane za problem, ponieważ inne produkty spożywcze są w nim tak bogate (2).

Ponieważ twoje ciało potrzebuje go tylko w śladowych ilościach i jest obfite w wielu pokarmach, niedobór molibdenu jest rzadki. Z tego powodu ludzie zwykle nie potrzebują suplementów, chyba że z określonych medycznych powodów.

Podsumowanie: Molibden występuje w wielu pokarmach, takich jak rośliny strączkowe, ziarna i mięso narządów. Twoje ciało potrzebuje go tylko w śladowych ilościach, więc niedobór jest niezwykle rzadki.

Działa jako kofaktor dla ważnych enzymów

Molibden ma zasadnicze znaczenie dla wielu procesów zachodzących w twoim ciele.

Po zjedzeniu jest on wchłaniany do krwi z żołądka i jelit, a następnie przenoszony do wątroby, nerek i innych obszarów.

Część tego minerału jest przechowywana w wątrobie i nerkach, ale większość z nich jest przekształcana w kofaktor molibdenu. Nadmiar molibdenu jest następnie przekazywany w moczu (3).

Kofaktor molibdenu aktywuje cztery podstawowe enzymy, które są cząsteczkami biologicznymi, które napędzają reakcje chemiczne w ciele. Poniżej znajdują się cztery enzymy:

• oksydaza siarczkowa: Przekształca siarczyn w siarczan, zapobiegając niebezpiecznemu nagromadzeniu się siarczynów w ciele (4).
• Oksydaza aldehydowa: Rozpada aldehydy, które mogą być toksyczne dla organizmu. Pomaga także wątrobie w rozkładzie alkoholu i niektórych leków, takich jak te stosowane w leczeniu raka (5, 6, 7).
• oksydaza ksantynowa: Konwersja ksantyny do kwasu moczowego. Ta reakcja pomaga rozbić nukleotydy, budulec DNA, kiedy nie są już potrzebne.Mogą one zostać wydalone z moczem (8).
• Mitochondrialny składnik redukujący amidoksym (mARC): Funkcja tego enzymu nie jest w pełni zrozumiała, ale uważa się, że usuwa toksyczne produkty uboczne metabolizmu (9).

Rola molibdenu w rozkładaniu siarczynów jest szczególnie ważna.

Siarczyny występują naturalnie w żywności, a czasami są dodawane jako środek konserwujący. Jeśli gromadzą się w organizmie, mogą wywołać reakcję alergiczną, która może obejmować biegunkę, problemy ze skórą, a nawet trudności z oddychaniem (10).

Podsumowanie: Molibden działa jako kofaktor dla czterech enzymów. Enzymy te biorą udział w przetwarzaniu siarczynów i rozkładaniu odpadów i toksyn w organizmie.

ReklamaReklamaReklama

Bardzo niewiele osób ma niedobór

Chociaż suplementy są powszechnie dostępne, niedobór molibdenu występuje u zdrowych osób bardzo rzadko.

Szacowane średnie dzienne spożycie molibdenu w USA wynosi 76 mikrogramów na dzień dla kobiet i 109 mikrogramów na dzień dla mężczyzn.

Przekracza to zalecaną dietę (RDA) dla dorosłych, wynoszącą 45 mikrogramów na dobę (11).

Informacje na temat spożycia molibdenu w innych krajach są różne, ale zwykle jest znacznie powyżej wymagań (11).

Było kilka wyjątkowych przypadków niedoboru molibdenu, które zostały powiązane z niekorzystnymi warunkami zdrowotnymi.

W jednej sytuacji pacjent szpitalny otrzymał sztuczne odżywianie przez rurkę i nie otrzymał molibdenu. Doprowadziło to do poważnych objawów, takich jak szybkie bicie serca i oddychanie, wymioty, dezorientacja i ostatecznie śpiączka (12).

W niektórych populacjach zaobserwowano długotrwały niedobór molibdenu związany z podwyższonym ryzykiem raka przełyku.

W jednym małym regionie Chin rak przełyku jest 100 razy częstszy niż w USA. Odkryto, że gleba w tym obszarze zawiera bardzo niskie poziomy molibdenu, co prowadzi do długoterminowego niskiego spożycia pokarmu (13).

Ponadto w innych obszarach o wysokim ryzyku zachorowania na raka przełyku, takich jak części północnego Iranu i Afryki Południowej, stwierdzono, że poziom molibdenu we włosach i próbkach paznokci jest niski (14, 15).

Ważne jest, aby pamiętać, że są to przypadki w poszczególnych populacjach, a niedobór nie jest problemem dla większości ludzi.

Podsumowanie: W kilku przypadkach niska zawartość molibdenu w glebie została powiązana z rakiem przełyku. Jednakże, ponieważ średnie dzienne spożycie molibdenu w USA przekracza RDA, niedobór występuje niezwykle rzadko.

Niedobór klastra molibdenu powoduje ciężkie objawy, które pojawiają się u dzieci

Niedobór kofaktora molibdenu jest bardzo rzadkim schorzeniem genetycznym, w którym rodzą się dzieci bez zdolności do tworzenia kofaktora molibdenu.

Dlatego nie są w stanie aktywować czterech ważnych enzymów wymienionych powyżej.

Jest to spowodowane recesywną, dziedziczną mutacją genu, więc dziecko musi odziedziczyć dotknięty gen od obojga rodziców, aby go rozwinąć.

Niemowlęta z tym stanem wydają się normalne po urodzeniu, ale w ciągu tygodnia stają się niezdrowe, doświadczając napadów, które nie ustępują po leczeniu.

Toksyczny poziom siarczynu gromadzi się we krwi, ponieważ nie są w stanie przekształcić go w siarczan. Prowadzi to do nieprawidłowości w mózgu i poważnych opóźnień rozwojowych.

Niestety, dzieci, które zostały dotknięte chorobą, nie przetrwały wczesnego dzieciństwa.

Na szczęście ten warunek jest niezwykle rzadki. Przed 2010 r. Tylko około 100 zgłoszonych przypadków na świecie (16, 17).

Podsumowanie: Niedobór kofaktora molibdenu powoduje nieprawidłowości w mózgu, opóźnienia rozwojowe i śmierć w dzieciństwie. Na szczęście jest to niezwykle rzadkie.

ReklamaReklama

Zbyt dużo może powodować poważne efekty uboczne

Podobnie jak w przypadku większości witamin i minerałów, nie ma żadnej korzyści, biorąc więcej niż zalecana ilość molibdenu.

W rzeczywistości może to zaszkodzić zdrowiu.

Dopuszczalny poziom górnego spożycia (UL) to najwyższe dzienne spożycie składników odżywczych, które prawdopodobnie nie zaszkodzi prawie wszystkim ludziom. Nie zaleca się regularnego przekraczania go.

UL dla molibdenu wynosi 2 000 mikrogramów (mcg) dziennie (18).

Toksyczność molibdenu występuje rzadko, a badania na ludziach są ograniczone. Jednak u zwierząt bardzo wysokie poziomy były związane ze zmniejszonym wzrostem, niewydolnością nerek, niepłodnością i biegunką (19).

W rzadkich przypadkach suplementy molibdenu powodowały poważne skutki uboczne u ludzi, nawet gdy dawki były dobrze w zakresie UL.

W jednym przypadku mężczyzna spożywał 300-800 mcg dziennie przez 18 dni. Rozwinął napady padaczkowe, halucynacje i trwałe uszkodzenie mózgu (20).

Wysokie spożycie molibdenu zostało również powiązane z wieloma innymi schorzeniami.

Objawy dny moczanowej

Nadmiar molibdenu może powodować nagromadzenie kwasu moczowego w wyniku działania enzymu oksydazy ksantynowej.

Grupa ormiańskich ludzi, z których każda spożywała 10, 000-15 000 mcg dziennie, czyli 5-7 razy więcej niż UL, zgłosiła objawy podobne do dny moczanowej (19).

Dna występuje, gdy we krwi występuje wysoki poziom kwasu moczowego, co powoduje powstawanie drobnych kryształów wokół stawów, co prowadzi do bólu i obrzęku.

Słabe zdrowie kości

Badania wykazały, że wysokie spożycie molibdenu może prawdopodobnie spowodować zmniejszenie wzrostu kości i gęstości mineralnej kości (BMD).

Obecnie nie ma badań kontrolowanych u ludzi. Jednak obserwacyjne badanie 1 496 osób dało interesujące wyniki.

Okazało się, że wraz ze wzrostem poziomu spożycia molibdenu BMD kręgosłupa lędźwiowego zmniejszyło się u kobiet powyżej 50. roku życia (21).

Kontrolowane badania na zwierzętach potwierdziły te ustalenia.

W jednym badaniu szczurom karmiono duże ilości molibdenu. Gdy ich spożycie wzrosło, ich przyrost kości zmniejszył się (22).

W podobnych badaniach u kaczek wysokie spożycie molibdenu wiązało się z uszkodzeniem ich kości stóp (23).

Zmniejszona płodność

Badania wykazały również związek między dużym spożyciem molibdenu i trudnościami w rozrodzie.

Badanie obserwacyjne obejmujące 219 mężczyzn zatrudnionych w klinikach płodności wykazało istotną zależność pomiędzy zwiększonym stężeniem molibdenu we krwi a zmniejszoną liczbą i jakością plemników (24).

Inne badanie wykazało również, że zwiększone stężenie molibdenu we krwi było związane ze zmniejszeniem poziomu testosteronu. W połączeniu z niskim poziomem cynku wiązało się z ogromnym obniżeniem poziomu testosteronu o 37% (25).

Kontrolowane badania na zwierzętach również wspierały ten link.

U szczurów wysokie spożycie wiąże się ze zmniejszoną płodnością, niewydolnością wzrostu potomstwa i nieprawidłowościami nasienia (26, 27, 28).

Chociaż badania budzą wiele pytań, potrzeba więcej badań.

Podsumowanie: W rzadkich przypadkach wysokie spożycie molibdenu zostało powiązane z napadami padaczkowymi i uszkodzeniem mózgu. Wstępne badania również sugerują związek z dną, słabym zdrowiem kości i zmniejszoną płodnością.

Reklama

Molibden może być stosowany jako lek na niektóre choroby

W pewnych sytuacjach molibden może pomóc obniżyć poziom miedzi w organizmie. Proces ten jest badany jako leczenie niektórych chorób przewlekłych.

Wykazano, że nadmiar molibdenu w diecie powoduje niedobór miedzi u zwierząt przeżuwających, takich jak krowy i owce.

Ze względu na specyficzną anatomię przeżuwaczy, molibden i siarka łączą się w nich tworząc związki zwane tiomolibdenianami. Zapobiega to wchłanianiu miedzi przez przeżuwacze.

Nie uważa się tego za problem żywieniowy dla ludzi, ponieważ ludzki układ trawienny jest inny.

Jednakże tę samą reakcję chemiczną zastosowano do opracowania związku zwanego tetratiomolibdenianem (TM).

TM ma zdolność obniżania poziomu miedzi i jest badany jako potencjalny sposób leczenia choroby Wilsona, raka i stwardnienia rozsianego (29, 30, 31, 32, 33, 34).

Podsumowanie: Wykazano, że produkt reakcji chemicznej między molibdenem i siarką zmniejsza poziom miedzi i jest badany jako leczenie chorób przewlekłych, takich jak rak i stwardnienie rozsiane.

ReklamaReklama

Ile potrzebujesz?

Oczywiste jest, że zarówno zbyt dużo, jak i za mało molibdenu mogą być niezwykle problematyczne.

A więc ile naprawdę potrzebujesz?

Trudno zmierzyć molibden w ciele, ponieważ poziom krwi i moczu niekoniecznie odzwierciedla stan.

Z tego powodu dane z badań kontrolowanych wykorzystano do oszacowania wymagań.

Oto RDA dla molibdenu dla różnych populacji (1):

Dzieci

• 1-3 lat: 17 mcg dziennie
• 4-8 lat: 22 mcg na dzień
• 9-13 lat: 34 mcg na dzień
• 14-18 lat: 43 mcg na dzień

Dorośli

Wszyscy dorośli powyżej 19 lat: 45 mcg na dzień.

Kobiety w ciąży lub karmiące piersią

Kobiety w ciąży lub karmiące piersią w każdym wieku: 50 mcg na dzień.

Podsumowanie: Kontrolowane badania zostały wykorzystane do oszacowania RDA molibdenu dla dorosłych i dzieci, a także kobiet w ciąży lub karmiących piersią.

Dolna linia

Molibden to niezbędny minerał występujący w wysokich stężeniach w roślinach strączkowych, zbożach i organach mięsnych.

Aktywuje enzymy, które pomagają rozkładać szkodliwe siarczyny i zapobiegać gromadzeniu się toksyn w ciele.

Sytuacje, w których ludzie dostają za dużo lub za mało minerału, są niezwykle rzadkie, ale oba zostały powiązane z poważnymi skutkami ubocznymi.

Ponieważ molibden występuje w wielu popularnych środkach spożywczych, średnie dzienne spożycie przekracza wymagania. Z tego powodu większość ludzi powinna unikać uzupełniania jej.

Dopóki spożywasz zdrową dietę z różnymi pełnymi pokarmami, molibden nie jest substancją odżywczą, o którą należy się martwić.